Anız yakmanın acı tablosu gün yüzüne çıktı
Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, ' Bu tarım aletlerinin iki uçlu olanı var. Hızlı bir şekilde toprağı karıştırıyor ve ekim yapabiliyor, öyle aletler de var. O aletleri kullanmak lazım, başka türlü topraktaki organik madde miktarı dünyada yüzde 5'in altında olmaz. Biz de maalesef yüzde 1'in altındadır' dedi.
Haber: Ahmet Can
Şanlıurfa’da her yıl yapılan uyarılara rağmen bir türlü sona ermeyen anız yakmaları bu sene erken başladı. Tarımın geleceğine ve tarlada bulunan canlılara zarar veren ve kötü hava şartlarına neden olan anız yakmaları, tüm uyarılara rağmen devam ediyor. Anız çiftçilere yararlı gibi görünse de aslında beraberinden toprak için birçok zararı da getiriyor. En basit örneğine bakıldığında anız yakmak toprağın içinde bulunan mineralleri ve canlıları yok ettiği için toprağın veriminde büyük düşüşler yaşanıyor. Bunun yanında dünyadaki tarım topraklarında organik madde miktarı yüzde 5’in altında düşmezken Şanlıurfa topraklarında bu rakam çok daha aşağılarda…Şanlıurfa topraklarındaki organik madde miktarı yüzde 1 seviyelerinde seyrediyor. Bu da anız yakmaların açtığı korkunç tablo olarak önümüze çıkıyor…
ÖZTÜRKMEN: ÇÜRÜYEN MADDE DE TOPRAĞA ORGANİK MADDE OLUYOR
Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, anız yakımında topraktaki organik madde miktarının azaldığına dikkat çekerek, “Yavaş yavaş hasat başladığı için o tarladaki atıklara biz anız diyoruz. Bu anızları da çiftçiler derin sürüm yapmadığı için, iyi sürüm yapmadıkları için, yani biraz da kolaya kaçtıkları için kalkıp yakıyorlar. Yakınca da tabi bitki artıklarının hepsini yakıyorlar. Bununla beraber aslında toprağımızın ihtiyacı olan mineralleri de yakmış oluyorlar. Çünkü o kalan bitki artıkları daha sonra organik maddeye dönüşüyorlar, onları da yakmış oluyorlar. Çevreye de çok büyük zararı var, kazalar olabiliyor. Bunların büyük tehlikesi de var. Anız aslında gelişmiş ülkelerde de bu şekildedir. Toprak düzgün bir şekilde sürülerek toprağın içerisine karıştırılıyor ve bu karışım sonucunda da toprak o karışan malzemeleri kendi içinde çürütüyor. Çürüyen madde de toprağa organik madde oluyor. Toprağın bitkisel özellikleri de iyileştiriyor. Aslında bu artıkları biz düzgün bir şekilde karıştırabilirsek çok faydası var. Ama çiftçimiz sabır etmeyip hızlı bir şekilde toprağın içine gömmeye çalışıyor. O da büyük bir kayıptır” dedi.
‘ORGANİK MADDE MİKTARI DÜNYADA YÜZDE 5’İN ALTINDA OLMAZ’
Ali Rıza Öztürkmen, Şanlıurfa topraklarındaki organik madde miktarının dünya topraklarına oranla daha az olduğunu ifade ederek, “Anızı yakmalarının sebebi toprağın daha kolay işlenmesini sağlamak ama Avrupa’da ve Batı’da yeni gelişmeler var. Adamlar mesela tarlayı hiç sürmeden ekim yapıyorlar. Ama organik madde miktarını sağladıktan sonra bunu yapıyorlar. Bu şekildeki tarım sistemleri artık toprağın iyileşmesi için, toprağın defalarca kullanılabilmesi için önemlidir. Fakat bizim ülkemizde çiftçiler biraz daha kolaya kaçıyorlar. Bu tarım aletlerinin iki uçlu olanı var. Hızlı bir şekilde toprağı karıştırıyor ve ekim yapabiliyor, öyle aletler de var. O aletleri kullanmak lazım, başka türlü topraktaki organik madde miktarı dünyada yüzde 5’in altında olmaz. Biz de maalesef yüzde 1’in altındadır. Çok düşük bir rakam, tabi bu bizim toprağımızın özelliklerini etkiliyor. Toprak yapımızı bozuyor. Topraktaki organik madde miktarını arttırarak hem toprakta daha rahat sürülebilir. Anı toprağa karıştırıldığı takdirde toprağa bir gevşeklik verilmiş oluyor. Mutlak olarak karıştırmak gerekir” şekline konuştu.
ANIZ YAKMAK İLE İLGİLİ YASA VAR AMA…
Çevre ve Orman Bakanlığı, geçen yıl özellikle Mayıs-Ekim ayları arasında yoğunluk kazanan anız yakma olaylarına karşı bir genelge yayımlayarak, çiftçileri uyarmıştı. Bakanlık, anız yakmaya ilişkin yasal düzenlemelere de atıfta bulunarak, Çevre Yasası’nın hükümlerini anımsattı. Yasaya göre anız yakanlara her dekar için 20 YTL idari para cezası verileceğini, Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda cezanın 5 kat arttırılacağına işaret edildi. Öztürkmen, “Bununla ilgili yasalar da var. Yasalarda da diyor ki eğer bir kişi anız yakarsa dönüm başına 5 bin liraya yakın bir cezası var. Yasa yürürlükte de ama kimse uygulamıyor. Denetlenmiyor, yoksa büyük cezaları var. En basit örneği çevreye çok büyük zararı var. Bitkiyi yakıyor aslında benim tarlamı d ayakmış oluyor. Dolayısıyla bir şekilde onu kontrol etmek gerekiyor. Ama az önce de dile getirdiğim gibi toprağa biz onu karıştırabilirsek çok büyük karı vardır. Düşünün biz gübreyi dışarı da alıyoruz. Bunu yaptığımız zaman kullanacağımız gübre miktarı azalacak. Toprağımız daha verimli olacak ve toprağımızın fiziki şartları da daha iyi olacak” diye konuştu.