'Aşılamayı uzman kişilere yaptırın'
Şanlıurfa'da fıstık bahçelerinin başı bugünlerde aşıcılar ile belaya girdi. Uzman olmayan aşıcıların fıstık ağaçlarından gelişigüzel sürgün alması fıstık ağaçlarının zarar görmesine neden oluyor. Söz konusu bu duruma çiftçiler sert tepki gösteriyor.
Mayıs ve Haziran aylarında 3 ile 5 yaş arasında olan fıstık fidanları aşılama çağına gelmesi ile birlikte Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis, Maraş ve Siirt’te yoğun bir aşılama süreci başlıyor. Aşı yapacak kişilerin bu noktada uzman olması fıstığın hem gelişimi hem de aşı sürgünün alındığı ağaç için önem taşıyor. Şanlıurfa’da son yıllarda uzman olmayan kişilerin fıstıklardan sürgün alması nedeniyle bahçelerde ağaç gelişiminin durduğu gözlemleniyor.
Sosyal medyada birçok üreticiye danışmanlık, destek, aşılama ve budama konularında yardımcı olan Antep Fıstığı yetiştiricisi ve aşı ustası Muhittin Çoban, fıstığı aşı yapacak kişinin ehil olması gerektiğini ve aşı alınacak ağacın en az 30 yıllık olması gerektiğini vurguladı.
(Aşı ustası)
DİŞİ AĞAÇLARDAN DİŞİ GÖZ ALMAK GEREKİYOR
Antep Fıstığı yetiştiricisi ve aşı ustası Muhittin Çoban, yaptığı açıklamada, “Antep fıstığını aşılamak için dişi ağaçlardan dişi göz almak gerekiyor. Alınan sürgüne kalem deniliyor. Her kalemde ortalama üç ile sekiz arası göz bulunur. Bu sayı bakıma ve yağış durumuna göre değişir, 2021 yılı maalesef Şanlıurfa bölgesinde genel itibariyle kurak geçti. Ağaçların ihtiyaç duyduğu miktarın altında kaldı yağışlar. Haliyle ağaçlar sarardı ve sürgünler zayıf kaldı. Yeterli beslenemediği için kalem sayısı çok az kaldı. Bu da bu yıl fidanları aşılayacak olan çiftçileri zor durumda bıraktı.
Kalemleri eskiden bu işte uzman insanlar topluyordu pek sorun çıkmıyordu. Uzman aşıcılar nerden kaç yaşında ki ağaçlardan alınacağını hangi kalem alınırsa ağacın gelişimi olumsuz yönde etkilenmez gibi konularda tecrübeli olduğu için çevreye zarar vermiyordu.
AŞI SON YILLARDA RANT KAPISI OLDU
Son yıllarda maalesef bu işi rant kapısına dönüştüren insanlar yüzünden bir çok bölgede şikayetlerle karşılaştık. Yaşı henüz küçük gelişimi tamamlamamış üç beş sene önce aşılanmış ağaçtan kalem alan bu işte uzman olmuyor .Aşıdan anlamayan insanların aşıcılığa soyunmaları bu tür sonuçları doğurdu.
EN AZ 30 YILLIK AĞAÇTAN KALEM ALINMALI
İki üç yıl önce aşılanmış fidanın ortasında yükselen sürgünü kalem olarak kesmek o ağacın bodur kalmasına gelişimin geçilmesine sebep olur. Bu yüzden yaşı en az 30 dan fazla olan ağaçlardan bu işten anlayan insanların kesmesi gerekir. Bu noktada fidan sahiplerine büyük sorumluluk düşüyor. Liyakatli tecrübeli insanlarla çalışmaları gerekiyor ki olası mağduriyetler yaşanmasın” dedi.
“FISTIK BAHÇESİNDE NÖBET TUTUYORUZ”
10 yaşında olan fıstık bahçesinden sürgün alınan çiftçi Müslüm Türkmen ise ağaçlarının adeta katledildiğini söyleyerek şunları söyledi, "Bu yapılanlara resmen kalem hırsızlığı denir. Başkasının bahçesinden izinsiz bir şekilde kalem almak doğru bir davranış değildir. Bahçelerimizde bu hırsızlara karşı nöbet tutmak zorunda kalıyoruz. Kalem almasını da bilmeyen kişiler yüzünden ağaçlarımızın gelişimi durdu" dedi.
Mehmet Halhalli / Urfa Değişim