Bakkalların nabız ölçümü

Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Mehmet Altun, borç, prim, yapılandırma ve yıl içerisinde açılan kapanan bakkallar hakkında gazetemize değerlendirmelerde bulundu.

Son yıllarda zincir marketlerinin açılmasıyla ayakta kalmakta zorluk çeken küçük işletmelerden bakkallar pandemi süreci ile birlikte zor günler yaşadıklarını söylediler. Ayrıca Suriyeli esnaflar tarafından ruhsatsız olarak açılan bakkallar sorunlara neden oluyor. Esnaf ise BAĞ-KUR primlerinin kendilerine ağır bir yük olduğunu vurguladı.

“Verilen desteğin devamını diliyoruz”
Bir yıldır yaşanan pandemi nedeniyle birçok esnafın mağdurun olduğunu söyleyen Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Mehmet Altun, “Üyelerimiz arasında en çok mağdur olan bilhassa okul kantinleri, kırtasiye ve bakkallar oldu. Bu mağduriyetimizi defalarca hükümetimize ilettik. Hükümetimiz de sağ olsunlar basit usul mükelleflere okul kantinleri, kırtasiye desteklemesi verdi. Bin lira iş kaybından dolayı gelir desteği, 750 lira da kira desteğiyle 3 ay boyunca toplam 5 bin 250 lira destek verdi. Bu sağlanan destek yeterli mi elbette ki değil, hiç olmasa yoktan iyidir. Bu konuda hükümetimizden teşekkür ediyoruz ve devamını bekliyoruz. Bu yapılan desteğin 3 ayla sınırlı kalmamasını ve bir yıl sürmesini yetkililerimizden talep ediyoruz. Yetkililerden esnaflarımızın seslerini duymalarını, sorunlarına çare bulmalarını istiyoruz.” dedi.

“BAĞ-KUR primleri, esnafın sırtını bükmüş bir kamburdur”
Esnaflarımızın en önemli sorunlarından birinin Bağ-kur primlerinin olduğuna dikkat çeken Altun, “Bağ-kur primi esnafların sırtındaki kamburdur.  Bunun nedeni ise şu anda en düşük bağ-kur primi bin 50 lira civarında ister iş yap, ister yapma, günlük 35 lira esnaftan bağ-kura gidiyor. Bin 50 liralık primi Ankara Kızılay’dayki, İstanbul Topkapı’daki bir bakkalda, Urfa Süleymaniye’ deki, Eyyübiye’deki bakkal da veriyor. Bunun düzeltilmesi lazım, esnaf ödeyemiyor ödeyemeyince de gecikme faizi biniyor, bunu bile ödeyemeyen esnaf gecikme faizini nasıl ödesin! Buna bağlı olarak kaçak bayi ve bakkallar çoğalıyor. Misal adam gidiyor maliyeye terk veriyor ve iş yerlerini kaçak olarak işletmeye devam ediyor. Bizim talebimiz bağ-kur primlerinin yarı yarıya düşürülmesidir. Aksi takdirde böyle devam ederse kaçaklar daha da çoğalacak ve prim yatıran esnaf sayısı her gün gün geçtikçe daha da azalacak. Buda devletimizin daha da zarar edecek anlamına gelir. Birde geçmiş yılarda bağ-kur primini yatırmış fakat yaşından dolayı emekliği bekleyen üyelerimize bir af getirilmesini talep ediyoruz.” dedi

Yapılandırma esnafa katkı sağladı
Geçtiğimiz ayda devletimiz SSK, bağ-kur, maliye, trafik, elektrik gibi bütün komu alacaklarından uzun süreli düşük faizli, peşin ödeyenlere sıfır faizle yapılandırma getirdiğine dikkat çekerek sözlerine devam eden Altun, “Bu süreç içerisinde pek çok vatandaş müracaat etti ve daha sonra müracaat edemeyenler için bu süreç tekrar uzatılarak, esnafımız, üyelerimiz müracaat ettiler borçlarını ve yapılandırdılar. Bu imkânı sağladığı için devletimize teşekkür ediyoruz.”

“Ruhsatsız ve kayıtsız bakkal sayısı fazla”
Ruhsatı olmayan bakkal sayısının Suriyelilerle birlikte arttığını söyleyerek sözlerini sürdüren Başkan Altun, “Üyelerimizin diğer büyük sıkıntısı ise kayıtsızlar ve ruhsatsızlar! Bir mahallede 2 tane kayıtlı ve ruhsatlı bakkal varsa, 3-5 tanede kayıtsız ve ruhsatsız bakkal var. Dolaysıyla aynı mahallede olan eşit oranlarda kazanç elde eden ya da hiç kazanamayan 2 esnaf düşünün.  Bu durumda haklı olarak kayıtlı olan esnaf odamıza gelip bize şikâyette bulunuyorlar, neden hakkımız aramıyorsunuz nasıl başkansın diyorlar? Bizde kayıtlı olmayan esnafı kurumlara bildiriyoruz fakat bu konuda yeteri kadar destek bulamıyoruz. İlgili kurumlardan ricamız sayısı oldukça fazla olan Suriyeli kaçak esnaflar gün geçtikçe de çoğalıyor, her ne kadar Suriyeli kadar olmasa da yerli kaçakta var. Bunlar vergi vermiyorlar, kayıtları yok ve haksız kazanç elde etmektedirler, bunun için yetkili kurumlarımızdan destek bekliyoruz.”

240 dükkan kapandı 260 tane açıldı
2020 yılında Urfa’da 240 bakkal dükkanın kapandığını belirten Altun, “Aynı yıl içinde açılan sayısı 260 tane bakkal dükkan açıldı. Başka şehirlere baktığımızda Urfa’da bakkal sayımız düşmesi gerekirken tam tersine artı. Bunun çeşitli sebepleri ise Urfa göç alan bir şehir ve oldukça kırsaldan göç almakta olan bir şehir olduğu için çoğu iş bulamadıkları için çareyi bakkal dükkânı açmakta buluyorlar.” İfadelerini kullandı.

Tüketici reklamlardan etkileniyor
Bakkal müşterisini marketlere yönlendiren faktörlerin başında zamanla tüketici alışkanlıkları değişiyor diyen Başkan Altun, “Bilhassa televizyonlar, internet ve sosyal medya ortamında yapılan reklamlar ve tüketici bu reklamlardan etkilenmektedir.  Fiyatı bakkallara göre pahalı olmasına rağmen örneğin bir markete 2 bin çeşit ürün satılıyorsa bu bakkalda 10-20 çeşittir. Daha ucuz olabilir bunu iddia edemem ama diğer kalan 190 çeşidi marketlerden daha ucuz diyebilirim.  Buna rağmen vatandaş piyasayı sormadan, araştırmadan, sırf reklamlara tanıtımların etkisinde kalarak markete alışveriş yapmaktalar.”

Geçtiğimiz günlerde tarihi geçmiş ürünler ele geçirildi? Bu konuda neler söylemek istersiniz?
Altun, “Bunlar münferit olaylardır. Elbette ki bu tür olaylar olur. Zabıta, tarım il müdürlüğümüz ve sağlık il müdürlüğümüzün başarılı çalışmaları sonucunda ortaya çıkmaktadır. Tabi bu sadece bakkallarda olan bir durum deği,l marketlerde de zaman zaman oluyor buna benzer durumlar.  Birkaç kişinin işgüzarlığını hepsine mal edilmemeli diye düşünüyorum. Bazen evinizin anahtarını bile teslim ettiğiniz mahalle bakkalından gönül rahatlığıyla alışverişinizi yapabilirsiniz” diyerek sözlerine son verdi.

Mehmet Halhalli / Urfa Değişim