Beyaz altın, kırmızı altını oluşturuyor!

Şanlıurfa'da beyaz altın olarak bilinen pamuğun ekim alanlarının genişlemesi, isot ekim alanlarını daralttı. Bu durum ise yüksek fiyat artışıyla isotu kırmızı altın konumuna getirdi. Önümüzdeki yıllarda Şanlıurfa'nın isot bulamayacağını söyleyen Şanlıurfa Yaş Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Faruk Akbaş, tarım politikalarının bu konuya yönelmesi gerektiğini vurguladı.

Son yıllarda pamuk üretiminde ilk sıraya giren Şanlıurfa, isot üretiminde geri planda kaldı. Daha önce büyük oranda isot üretimi yapan Şanlıurfa, bu alanda giderek gerilemeye devam ediyor. Ekim alanlarının daralmasıyla değer kazanan isot, fiyatıyla adeta altın konumuna geldi. Öyle ki fiyatın bir anda 3 katından fazla artması, dikkatleri üretime çevirdi.

 

'İsot ekim alanları oldukça azaldı'

Hal pazarı esnafı fiyatın yükselmesinin isotun hal pazarına gelmemesine bağlarken, Şanlıurfa Yaş Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Faruk Akbaş ise bu durumun tek nedene bağlanamayacağını belirtti. Konu ile ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan Faruk Akbaş, "Biber fiyatlarındaki yükselişi sadece bir nedene bağlamak doğru değildir. Bunun birkaç nedeni var. Bu yıl malum kış aylarında havalar çok yağışlı geçti. Çiftçi, ekmiş olduğu isot fidelerini yağmurların yoğun olmasından dolayı kaybetti, tekrar ekim yapmak zorunda kaldı. Hatta bazı alanlarda üçüncü kez isot ekimi yapılmak zorunda kalındı. Dolayısıyla isot üretim alanları azaldı." dedi.

 

'İsot aldığımız bölgeler de pamuğa yöneldi'

Daha önce Şanlıurfa’nın isot ihtiyacının Harran Ovası'ndan karşılandığını belirten Akbaş, "Harran Ovası'nda pamuk üretimi artınca bu kez pamuk bitkisinin yanında isotun olması mümkün olmuyor. Çünkü pamuktaki zararlar isota bulaşması nedeniyle pamuk alanların yanındaki isot tarlalarında hasat olmamaktaydı. Dolayısıyla Harran’da bir torba bile isot bulamamaktayız. Çünkü üretim yok. Harran'da bittikten sonra Viranşehir ve Siverek arasında bulunan köyler isot üretimine başladı. Şanlıurfa’nın isotunu o bölgelerden temin ettik. Fakat ne yazık ki o bölgeler de pamuk ekimine yönelince o alanlarda da isot üretimi kalmadı. Şu anda Şanlıurfa’nın isot ihtiyacını sadece Siverek ve Hilvan arasındaki bölgelerden ve yine kısmen Suruç bölgesinden temin etmeye çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.

 

'Önümüzdeki yıllarda isot bulamayacağız'

Yurt dışına ihracatın yapılmasıyla arzın talebi karşılamadığının da fiyat artışına neden olduğunu vurgulayan Faruk Akbaş, "Şanlıurfa’mızın nüfusunun yoğun bir şekilde artması ve yine son yıllarda yapılan reklam çalışmaları ve festivallerle birlikte Şanlıurfa isotunun gerek Türkiye bazında rağbet görmesi, gerekse yurt dışına ihracatının yapılmasından dolayı talep son derece artmış durumda. Fakat bu talebe göre üretimimiz yok. Üretim sahalarımız daraldı. Bizim isot üretimimiz çok az. İsot üretimimizde şu anda arz talebi karşılayamamakta. Bununla birlikte takdir edileceği gibi fiyat artışları söz konusu. Arada herhangi bir aracı yok. Çiftçi isotunu hal pazarına getirmiyor. Gerek hal pazarındaki komisyoncular, gerekse pazarcılar tarlaya gidip üreticiye fiyat vererek üreticinin isotunu tarlada alıyorlar. Dolayısıyla isottaki fiyat artışının en önemli nedeni, yapılan talebin arzı karşılayamaması, ihtiyaç oranında isot üretiminin olmamasıdır. Biz geçtiğimiz yıllarda da bunu anlatmıştık. Önümüzdeki yıllarda, bizim övgü konumuz olan isot için çok büyük felaketlerin geleceğini ve vatandaşlarımızın isot ihtiyacını karşılayamayacağımızı söylemiştik." şeklinde konuştu.

 

'İsot konusunda ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalacağız'

İsotta oluşan sorunun çözümü konusunda Tarım Müdürlüğünün devreye girmesinin gerekliliğine dikkat çeken Akbaş, "Tarım İl Müdürlüğümüzün bir an önce devreye girmesi, Şanlıurfa isotunun ıslah edilmiş tohumlarla en kaliteli şekilde, en fazla rekolteyle üretiminin yapılabileceği sahaları tespit etmesi ve bu alanda çiftçilerimizi yönlendirmesi ve desteklemesi gerekmektedir. Aksi halde önümüzdeki yıllarda isot ile ilgili çok daha ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalacağımızı şimdiden söyleyebilirim. Yani daha sonra durumlar daha kötü olduğu, isot fiyatları daha da yükseldiği zaman biz komisyoncular suçlu ilan edilmesin. Mutlaka devlet kontrolünde çiftçimizin belli alanlarda isot üretimine teşvik edilmesi ve yönlendirilmesi gerekmektedir." sözlerine yer verdi.    

Mehmet Halhalli / Urfa Değişim