Dikkat edilmezse vaka sayısı Urfa nüfusunu geçebilir
Koronavirüsle mücadele kapsamında en önemli tedbir olan sosyal izole konusunda sürekli uyarılar yapılırken, Econix Araştırma Şirketi, Türkiye'deki koronavirüs salgını yayılması ile ilgili araştırma yaptı. Yapılan araştırmada sosyal izolasyonun yeterli düzeyde sağlanmaması durumunda vaka sayısının Haziran ayı sonunda 3 milyonu geçeceği tahmin edildi. Bu da Suriyelilerle birlikte 2 buçuk milyonu aşan Şanlıurfa'nın nüfusunu geçecek.
Dünyayı tehdit eden ve her gün binin üzerinde ölüme neden olan koronavirüsle mücadele kapsamında tedbirler artırılmaya devam ediyor. En önemli tedbirin sosyal izolasyon olduğu dünya genelinde vurgulanırken, Türkiye’de de sosyal izolasyonun sağlanması için alınan kararlarla kısıtlamalar artırılıyor. Sosyal temas yoluyla büyük oranda salgının yayıldığı belirtilirken, birçok ilde vatandaşlar bu uyarıları dikkate almıyor.
Sosyal izolasyon üzerine tahmin araştırması yapıldı
Salgının önünün sosyal izolasyonla kesileceği ve bu nedenle vatandaşların üzerine düşen görevin kendilerini izole etmek olduğu vurgulanırken, Econix Araştırma Şirketi sosyal izolasyon alanına dikkat çekti. Araştırmada, üç farklı senaryo çizilerek sosyal izolasyonun sağlanması ya da uyarıların dikkate alınmaması konusunda vakanın nasıl yayılacağı ile ilgili tahminler açıklandı. Araştırmada Türkiye’de izolasyonun sağlanmaması durumunda vaka sayısının Haziran ayı sonunda 3 milyonu aşacağı tahmin edildi. Tahmin edilen bu sayı ise Suriyelilerle birlikte 2 buçuk milyondan fazla olan Şanlıurfa nüfusunu geçeceği öngörülüyor. Ancak etkin tedbirlerin uygulanması durumunda salgının Mayıs ayı başında kontrol altına alınabileceği tahmin edildi.
‘Temel değişken sosyal izolasyondur’
Sosyal izolasyon tedbirlerine uygun olarak salgının yayılımına dair bir öngörüde bulunmak amacıyla sağlık ekonomisi ve sağlık çıktıları alanında araştırmalar ve analizler yapan Econix Araştırma, sağlık uzmanları eşliğinde hazırlanan ‘Türkiye COVID-19 Kaynaklı Muhtemel Vaka Sayıları ve Sağlık Hizmeti İhtiyaç Analiz Raporu’nu üç farklı senaryo halinde açıkladı. Analiz kapsamında Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan veriler, salgının dünya genelindeki gidişatı, sağlık sisteminin mevcut kaynakları ve tıp literatüründeki verilerden dikkate alındı. Haziran ayının sonuna kadar süreyi baz alarak yapılan araştırmada, Türkiye özelinde modellenen senaryolarda temel değişkenin sosyal izolasyon olduğu görülüyor.
İzolasyon sağlanmazsa 3 milyon 705 bin 555 vaka görülebilir
Söz konusu araştırmada göz önünde bulundurulan birinci senaryo, sosyal izolasyon tedbirlerine uyulmadığı ve vaka artış hızının ise yavaş bir şekilde düşeceği öngörüsüyle hazırlandı. Yeni vaka sayısının artış hızının Mart ayı sonuna kadar mevcut artış oranında, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında azalarak vaka sayısının artacağı öngörüsü ile tahmin edildi. Birinci senaryo varsayımına göre, Türkiye'de 30 Haziran 2020 tarihine kadar 3 milyon 705 bin 555 vaka ve 184 bin 213 ölüm gözlenebilir ve Haziran sonu itibari ile halen vaka artışının kontrol altına alınamayabileceği söylenebilir. Gözlenen vakaların zirve zamanında yoğun bakım yatak ihtiyacı 47 bin 891, nitelikli yatak ihtiyacı 222 bin 421 olarak hesaplandı. Söz konusu öngörüye göre, yoğun bakım ve nitelikli yatak ihtiyacı kapsamında Türkiye’deki sağlık sisteminin kapasite aşımına uğrayacağı belirtiliyor.
Sosyal izolasyonun kısıtlı tedbirler neticesinde uygulanmasıyla vaka sayısı 183 bine ulaşabilir
İkinci senaryo, sosyal izolasyonun kısıtlı uygulandığı ve günlük muhtemel vaka artış oranının düzenli bir şekilde azaldığı varsayımına göre planlandı. Senaryo, yeni vaka sayısının artış hızının Mart ayı dahil Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında daha hızlı azalacağı ve vaka sayısının daha kontrollü artacağı öngörüsüyle modellendi. İkinci senaryoya göre, Türkiye’de Haziran ayı sonuna kadar 183 bin 922 vaka ve 9 bin 143 ölüm yaşanabileceği belirtiliyor. Sosyal izolasyonun kısıtlı olsa bile yapılması ile Mayıs sonunda vaka artışı kontrol altına alınabilir ve vaka sayısı platoya ulaşabilir. Bu senaryoda vakaların zirve yaptığı dönemde yoğun bakım yatak ihtiyacı 2 bin 586, nitelikli yatak ihtiyacı ise 12 bin 8 olarak ortaya çıkıyor. Bu ihtiyaçlar kapsamında vakaların ülke genelinde nüfus oranında dağılması durumunda sağlık sisteminin kapasite aşımına uğramayabileceği belirtiliyor.
Vaka sayısı en fazla 52 binde kalabilir
Üçüncü senaryo ise sosyal izolasyonun etkin bir şekilde uygulandığı varsayımı üzerine hazırlandı. Bu senaryoda yeni vaka sayısının artış hızının Mart ayı itibari ile hızlı düşüş göstererek vaka sayısının azalan bir ivme ile artacağı yönünde tahmin ediliyor. Salgınla yoğun mücadelenin öngörüldüğü bu varsayımda Türkiye’de 30 Haziran 2020 tarihine kadar 52 bin 614 vaka ve 2 bin 616 ölüm gözlenebileceği belirtildi. Etkin önlemlerin devam ettirmesi ile vaka artışının Nisan sonunda kontrol altına alınabileceği ve vaka sayısının platoya ulaşabileceği belirtildi. Üçüncü senaryoda salgının en hızlı yayıldığı zaman diliminde yoğun bakım yatak ihtiyacının 856, nitelikli yatak ihtiyacının ise 3 bin 975 olacağı öngörülüyor. Türkiye'nin mevcut sağlık altyapısının kapsamında vakaların ülke genelinde nüfus oranında dağılması durumunda bu ihtiyaca cevap verebileceği tahmin ediliyor.
Araştırmada tahmin edilen senaryolarda yeni hasta hızı azalıyor. Ancak azalma hızları arasında çok az bir fark olsa bile muhtemel vaka sayılarında ciddi farklılaşmalar ortaya çıkıyor. Bu durum önlem almanın ve özellikle erken adım atmanın önemini ortaya koyuyor.
Urfa Değişim