Koronavirüs yüzyıllık gelenekleri değiştirdi
Şanlıurfa'da asırlardır devam eden düğün gelenekleri koronavirüs ile köklü bir değişime uğradı. Düğünlerin yapılmadığı, halayların çekilmediği bu süreçten hem esnaf hem vatandaş şikayetçi olduklarını belirtiyor.
Geçtiğimiz Mart ayından bu yana etkisini zaman zaman azalsa da koronavirüs hala hayatımızın bir parçası olmaya devam ediyor. Virüsten neredeyse bütün iş sektörleri olumlu veya olumsuz etkilendi. Koronavirüsün ekonomik etkilerden sonra kültürel etkileri de kendini göstermeye başladı. Şanlıurfa’nın önde gelen kültüründen olan çalgılı halaylı düğünleri de bu süreçle birlikte bir süredir yapılamıyor.
Düğün malzemeleri elde kaldı
Şanlıurfa’nın sembollerinden Balıklıgöl’deki Kapalı Çarşıda çeyiz malzemesi satan iş yerlerinde virüs sakinliği yaşanıyor. Pazar esnaflarından Hüseyin Çadırcı ’’Pandemiden dolayı satışlar sıfıra düştü, hele hele ilk 2 ay siftahsız dükkanı kapattık. Sokağa çıkma yasakları olduğu dönemde dükkanlarımız kapalıydı. Biz 2 ay ile 3 ay boyunca sıfır kasa ile yani sıfır alışveriş, dükkânı açıp kapatıyorduk. Pandemiden dolayı emin olun alışveriş oranlarımız %20’lere düştü, yani bu kocaman dükkânı açıyoruz günde 300 ile 200 lira ciroyla kapatıyoruz. ’’Önceki yıl günlük ciromuz 2 bin ile 3 bin liraydı, bu yıl ise bin lirayı bulduğumuzda bile çok iyi oldu diyoruz. ‘’ ifadelerini kullandı.
Esnaf destek istiyor
Yaşanan salgın süreci nedeniyle zor günler yaşadığını ifade eden Hüseyin Çadırcı ‘’Şimdi müşteri geldiği zaman, müşterinin verdiği fiyatı mutlaka kaçırmamaya çalışıyoruz, zaten müşteri yok. Biz şimdi başa başta olsa masrafına da olsa satma çalışıyoruz. Biz bu dönemde hiç kar etmiyoruz, ancak kendi yağımızda kavruluyoruz. Hem insanları memnun etmek, hem de kendimizi zor bela ayakta tutmak zorundayız. Gelen müşterileri kaçırmamaya çalışıyoruz, bundan dolayı çok kar edilmiyor. Esnafımızın geneli kar etmiyor ancak kendi gününü kurtarmaya bakıyor. Burada gerçekten esnafımız perişan durumda, 950 lira BAĞ-KUR primi ödüyorlar. Ben yaklaşık iki yıldır BAĞ-KUR primi ödemiyorum, yüzlerce esnafımızda primlerini ödeyemiyorlar. Bu pandemiden dolayı mutlaka BAĞ-KUR’da bir indirim yapılması ya da dondurulması gerekiyor’’ dedi
Süreç damatlara yaradı
Koronavirüs nedeniyle düğün salonları kapatılınca daha az masraf olduğunu söyleyen Çadırcı ‘’ Bu pandemi süreci düğünü yapanlara, damatlara yaradı. Düğün sahiplerine yaradı. Şimdi belki damat adayı her şeyinin güzel olmasını ister ama düğünü yapan ailesinin işine geliyor. Yani şimdi bir masrafı düğün masrafı, 300 ile 400 kişi çağırdığında 20 binden az değildir. Oysa şimdi nikah salonunda yarım saat içinde nikah kıyılıyor, hadi Allah işinizi rast getirsin, nikahınız kıyıldı. Masraf olarak bin, bin beş yüz lira bir masraf oluyor ama öbür türlü olduğu zaman nerden bakarsanız masrafı 25 ile 30 bin lira tutuyor. Bizim Urfa düğünlerinin İstanbul, Ankara gibi büyük yerlerde 100 bin 150 bin liraya düğün yapanlar var. Bizim Urfa’nın şeyine göre 15 ila 30 bine yapılabilir. Buda mutlaka düğün sahiplerine yaradı. Gelin ve damat adaylar daha güzel düğümlerinin olmasını ister ama düğün sahibi anne babaya biraz daha faydası olmuş olabilir’’ ifadelerini kullandı.
Kına geceleri yapılmaz oldu
Urfa düğünlerinin olmazsa olmazlarından kına da virüsten nasibini aldı. Haşimiye Pazarında kına satışı yapan Mehmet Çatın ‘’ Koronadan dolayı düğünler yapılmıyor, kınalar yapılmıyor. Onun için kimse kına almıyor, yani geçen seneyle bu seneyi kıyaslarsak %20 oranında kına satıyoruz. Geçen senelerde günlük 50 kilo kına satıyorduk, şimdi ise günlük 10 kiloya düşmüş durumdadır’’ dedi.