Şanlıurfa'dan Ortadoğu'ya açılıyor

Ortadoğu Ülkelerinin gözdesi Şabut Balığı GAP ile birlikte balıkçılığın gelişmeye başladığı Şanlıurfa'nın Atatürk Baraj gölünden ağlarla çıkartılarak yurt dışına ihraç ediliyor.

Şanlıurfa’nın Atatürk Barajı havzasında yer alan Bozova İlçesinde Balıkçılık sektörü her geçen gün artıyor. İlçede geçimini balıkçılıkla sağlayan aileler av yasağının sona ermesiyle birlikte teknelerle göle açılıyor.Gün doğmadan teknelerle açılan balıkçılar, vira Bismillah diyerek önceden belirledikleri avlak alanlara özenle hazırladıkları ağları bırakıyor. Balıkçılar sabahın ilk ışıkları suya vurmadan Fırat Nehri üzerinde teknelerle nasiplerini arıyor.



“Bereketli Hilal Bölgesi” diye adlandırılan Mezopotamya’nın kadim şehirlerinden biri olan Şanlıurfa’da her geçen gün gelişen balıkçılık sofralara da yansıyor.

TATLI SU BALIĞI ŞABUT BALIĞI, EN ÇOK ORTADOĞU ÜLKELERİ İLGİ GÖSTERİYOR
30’a yakın farklı balık türüne ev sahipliği yapan gölde en çok Şabut, Fırat Turnası, Aynalı Sazan, Bizir, Karaca, Sis Balığı gibi balık türleri Şanlıurfalıların sofralarını süslediği gibi farklı ülkelere de gönderiliyor. Tatlı su balığı olarak bilinen Şabut balığına en çok Ortadoğu Ülkeleri ilgi gösteriyor.Göl Havzasında tekne balıkçılığının yanı sıra olta balıkçılığına da ilgi her geçen gün artıyor. Her biri 3 ila 20 kilo arasında değişen Şabut balığının olduğu Şanlıurfa, Adıyaman ve Diyarbakır havzasındaki gölde yaklaşık 300 aile geçimini balıkçılıkla sağlıyor.


25 TEKNE İLE BALIKÇILIK YAPILIYOR
Su Ürünleri Mühendisi Hakan Akgün:" Atatürk baraj gölünde av yasağı 1 Nisan 1Temmuz olarak Bakanlığımız tarafından belirlenmiştir. 1 Temmuzdan sonra özelikle suya açılma kaydıyla tekne sahibi olan balıkçı, sayımız yaklaşık 25 teknemiz bulunmakta ve her teknede 2 arkadaşımız burada balıkçılıkla ilgili faaliyetlerde bulunduğundan dolayı takriben 50’ye kadar yöre insanımız balıkçılıkla iştigal ettiğini söyleyebiliriz. Atatürk baraj gölüne baktığımız zaman, yaklaşık 1 milyonluk dekar su rezervanı görmekteyiz, bu çok geniş bir alan. Bu geniş alana baktığımızda, kıyı kenarında Şanlıurfa, Diyarbakır, Adıyaman vilayetleri bulunmaktadır ve 7 tane de ilçe görmekteyiz ve kırsalında da bir sürü köy görmekteyiz, bu manada yaklaşık 300’e yakın balıkçı kardeşimizin balıkçılıkla faaliyeti yaptığını ifade edebilirim.


30 BALIK TÜRÜ BULUNUYOR
Tarım ve Orman Bakanlığınızın belirlemiş olduğu özellikle Bozova’yla ilgili olarak yaklaşık 180 ton bir stok söz konusu fakat genel manada baktığımızda Atatürk baraj gölüyle ilgili yaklaşık 2000 bin ton stok olduğunu söyleyebiliriz. 2000 tonluk stokta Türkiye’de avcılığı yapılan ilk su balıkçılığında yüzde 5’ine tekabül etmektedir. Buda oldukça büyük bir oran. Atatürk baraj gölünde daha önce Harran üniversitemizin yaptığı bilimsel çalışmaya göre 30 balık türü bulunmakta, bunlar içerisinde yaklaşık 10’nu ekonomik öneme haiz, bunlara baktığımızda da başta olmak özere sazan, yayım balığı, şabut, yerli turna, yılan balığı, adi sazan, karaca gibi balıklarımızın geldiğini söyleyebilirim.


Alan çok geniş bir alan olduğu için 300’e yakın insan balıkçılık yapmak kaydıyla geçimini sağılmakta ve burada elde edilen balıklar kabzımallar tarafından toptancılara, oradan da özelikle Diyarbakır, Mersin, Konya, Hatay götürmek kaydıyla oradan da iç piyasa ya ve Arap ülkelerine ihracat yapmak kaydıyla balık satışı yapılmakta. Şimdi balıkçılık yapan kardeşlerimizle görüştüğümüz de ekonomik öneme haiz olan 10 tür balık türünden bahsettik, bunların içerisinde özelikle sazan, şabut ve yayın balığın ihracat olarak yurt dışına gönderildiğini söyleyebiliriz.

Alan çok geniş bir alan olduğu için 300’e yakın insan balıkçılık yapmak kaydıyla geçimini sağılmakta ve burada elde edilen balıklar kabzımallar tarafından toptancılara, oradan da özelikle Diyarbakır, Mersin, Konya, Hatay götürmek kaydıyla oradan da iç piyasa ya ve Arap ülkelerine ihracat yapmak kaydıyla balık satışı yapılmakta. Şimdi balıkçılık yapan kardeşlerimizle görüştüğümüz de ekonomik öneme haiz olan 10 tür balık türünden bahsettik, bunların içerisinde özelikle sazan, şabut ve yayın balığın ihracat olarak yurt dışına gönderildiğini söyleyebiliriz.

Mutlaka balıkçı arkadaşlarımızın sıkıntıları var sonuçta burası büyük bir sektör ve bu sektörün içinde ki paydaşlara baktığımızda da dar gelirli insanlar, bunların mutlak su ürünleri alt yapısının güçlendirilmesi, projesi bağlamında her balıkçımıza 1000 yakın ağgöz açıklığında değişikliğinde ağ desteği yapılması talepleri söz konusu. Yine bununla beraber alan geniş olması hesabiyle, coğrafik koşulları değişken olmasından dolayı, teknelerini muhafaza etmeleri bağlamaları çok zor çok sıkıntılı. Bu manada özelikle yerel yönetimlerden, tekne barınağı ve liman konusunda talepleri söz konusu ki böyle bir çalışma olması halinde en azında teknelerini, motorlarını himaye etmelerini ve güvenli bir yerde saklamaları söz konusu olacaktır. Mutlaka devlet ve yerel yönetimler, bu desteği balıkçı kardeşlerimize verdiğinde, daha çok balık yakalayacak, daha çok balık satacak ve böylelikle ülke ekonomisine mili ekonomiye yerel ekonomiye, ciddi anlamda katkı sağlayacaktır ve daha çok kurumsallaşacaktır." ifadelerini kullandı



“BALIKÇILARA MUTLAKA DESTEK SAĞLANMASI GEREKİYOR”
Balıkçı Ramazan Akgün:"Sabahın 5'de kalkıyoruz bir tekneye iki kişi biniyoruz. Ağlara çekene kadar saat 11 oluyor havalar çok ısınmadan tezgaha yetiştirmemiz gerekiyor yoksa o balık sıcakta bozulur Kışın aynı şekilde sabah 6'da çıkıyoruz, Ağlarımız çekiyoruz balıklarımızı çıkarıyoruz, tezgaha götürüyoruz pek tezgah yok Bozova'da 4 tane toptancımız var götürüp balıklarımız oraya döküyoruz eve gidiyoruz akşam yeniden gelip ağlarımızı atıyoruz günümüz tamamlıyoruz. Burada 10 çeşit balık var. Sazan var, Şabut var, Yayın var, karaca türü var, Pullu sazan,bızır var genel bunlar çıkıyor.

“GÜNDE 50 KİLODA ALABİLİYORUZ 100 -150 KİLODA ALABİLİYORSUN”
Kışın faydası oluyor soflara sunulduğunda et temiz et olarak bir balık kaldı elimizde onun için bizde elimizden geldiği kadar toplamaya çalışıyoruz o gün kısmetimize ne düşerse yetiyor Allah hamdolsun. her ağı attığımızda gününe göre değişiyor 50 kiloda alabiliyoruz 100 -150 kiloda alabiliyorsun havanın durumuna göre değişiyor.  Fırtına oluyor, ağlar kirleniyor, fırtına olunca ağlar boşa da gidiyor hava güzel olursa balık çıkıyor o gün kısmetin neyse çıkıyor.”dedi.

BALIKÇILAR DESTEK BEKLİYOR
Akgün:  son olarak sözlerini şöyle tamamladı “kendi çabanla yaparsan gidiyor ama ihtiyaç dersen destek lazım mesela Fırat havzasında balık topluyoruz sofralara sunuyoruz.  Devletten gerçekten bu geçim kaynağıdır insanlarımız için çoğu insan 300 aile balıkçılıktan geçiniyor ağ desteği lazım, balık barınağı lazım insanlar teknelerini suyun kenarına bağladığı zaman sabah geliyor ya motoru yok yada teknesi batmış bu tür zararla oluyor. Bir kaç dile getirdik cevap alamadık. Ağın 100 metresi bin liraya mal oluyor her tekne 2 bin metre ağ atıyor balıkçılık yapan vatandaşımız için büyük bir meblağ bunun altında kalkamıyoruz. 20 bin liraya ağ alıyor günde 50 kilo 100 kilo balıkla bunu karşılamıyoruz."dedi

Necmetin Yaşarsoy / Urfa Değişim