Urfa'da yerli rekolte sevinci!
Şanlıurfa'da geliştirilen yerli tohum ile iki çeşit buğday ve bir çeşit arpa yetiştirildi. Şanlıurfa'nın yerli buğdayında bu yıl daha fazla verim bekleniyor. Yerli tohumun çiftçiler ve sanayiciler tarafından daha çok tercih edilmesi için çalışmalar yapılıyor.
Türkiye'de tarım genişliği sıralamasında üçüncü olan Şanlıurfa, tahıl ambarı olarak da biliniyor. Tahıl ambarı Şanlıurfa'da daha önce buğday, arpa, mercimek gibi ürünlerin üretimi yapılırken, GAP'ın bölgede uygulanmasıyla birlikte bunların yerini değeri yüksek ürünler aldı. Son zamanlarda tahıl üretim alanları, Şanlıurfa'da azalsa da sulama ile verimi daha fazla arttı.
Yerli tohum ile yüzde 40 daha fazla buğday bekleniyor
Pamuk, ayçiçeği gibi sanayi ürünleri olan ve değeri yüksek olan ürünler Şanlıurfa'da yoğunluk kazansa da buğday üretiminin veriminin daha da artırılması için çalışmalar yapılmaya devam ediyor. Şanlıurfa'da bu kez ziraat mühendisleri tarafından yerli tohumlar geliştirildi, ekmek ve makarnalık iki buğday çeşidi yetiştirildi. Söz konusu yerli tohumun yüzde 40 daha fazla verimin elde edilmesi bekleniyor.
İki çeşit yerli buğday çeşidi geliştirildi ve bunlar tescillendi
Yerli tohumların ıslahı ve geliştirilmesi için çalışmalar yürüten Güneydoğu Anadolu Projesi Tarımsal Araştırma Enstitüsü (GAPTAEM) mühendisleri, bölge ürünlerinin verimliliği ve çeşitliliğine katkı sunmak amacıyla faaliyet yürütüyor. Bu kapsamda Güneydoğu'nun iklim koşullarında en fazla verim sağlayan ve Polathan adıyla bilinen ekmeklik buğday ile İlkhan adını alan makarnalık buğday çeşidini geliştirdi. Şanlıurfa'nın yerli buğday tohumları, Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumluk Tescil Sertifikasyon Müdürlüğü tarafından tescillendi.
'2019 yılında 2 buğday, 1 arpa çeşidinin tescillenmesini sağladık'
Yerli buğday ile ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan yüksek ziraat mühendisi Ali İlkhan, "Buğday ve arpa ıslahı konusunda yaklaşık 20 yıldır çalışıyoruz. Bu ürünlerin bugüne kadar 10 çeşidi tescil edilerek çiftçilere kazandırılmıştır. 2019 yılında iki buğday, 1 arpa çeşidini tescil ettirdik. Makarnalık buğday çeşidimizin adı İlkhan, Ekmeklik buğday çeşidimizin adı Polathan, matlık arpa çeşidimizin adı da Ayhan'dır. Bu ürünler daha önce bölgede ekilen ürünlerden daha üstün özelliklere sahiptir." dedi.
'Önceki ürünlerden daha fazla verim elde ediliyor'
Yerli buğday ve arpa çeşidinin özellikleri ile ilgili açıklamalarda da bulunan Ali İlkhan, "Ayhan arpa çeşidimiz malt ve yem ihtiyacını karşılayacak yüksek verimli bir ürünümüzdür. Her bir dekara 900 kilogram verim elde ediliyor bu ürünle. Polathan ekmeklik buğday çeşidimizde yine bölgede her çeşit ekmeklik buğdaydan daha fazla verim elde edilen bir çeşidimizdir. Bu buğday çeşidinde sulu şartlarda 1 tona kadar verim alınabiliyor. Protein, gluten, enerji oranı bakımından da tatminkar seviyelerin çok üstünde özelliklere sahiptir. Polathan buğday çeşidi başta sarıpas hastalığı olmak üzere hastalıklara dayanıklıdır. Bu çeşidin kısa sürede bölgede yaygınlaşacağına inanıyoruz. İlkhan makarnalık buğday çeşidimiz ise makarna sanayicisi, un sanayicisinin istediği sarı ve yüksek verimli bir çeşittir. Polathan kadar olmasa da dekar başına 800-850 kilogram civarında bir verim elde ediliyor. Bizim şu andaki hedefimiz tescillenen bu yerli ürünleri çiftçilerimiz tarafından tercih edilip yaygınlaşmasını sağlamaktır." diye konuştu.
'Halkımıza kazandırmanın mutluluğunu yaşıyoruz'
İlkhan, "Tescil edilen bu yerli ürünlerle şu anda iki ayrı markada makarna üretimini gerçekleştiriyoruz. Bunlardan birinin üretimi TİGEM tarafından yapılırken, diğerinin üretimini ise özel sektöre devrettik. Biz buğdayın anavatanı olan Şanlıurfa'da yerli ve milli buğdayı diyerek yola çıktık. Kendi çabalarımızla geliştirdiğimiz tohumları halkımıza kazandırmanın mutluluğu içerisindeyiz. İnsanlığın, tarımın başlangıcı yine bu bölgede, Göbeklitepe'dedir. Verimli hilalin tam ortasındayız. Biz bu bölgede vatandaşlarımıza bir şeyler kazandırmanın verimliliğini yaşıyoruz." ifadelerini kullandı.
Murat Doğan / Urfa Değişim Gazetesi