Panik bozukluk, beklenmedik panik ataklar ile seyreden, aniden ortaya çıkan yoğun bir korku ve rahatsızlık dönemi olarak tanımlanır. En temel özelliği yineleyici, ne zaman başlayacağı önceden kestirilemeyen "beklenmedik" panik ataklarının görülmesidir. Birden bire ortaya çıkan ve zaman zaman tekrarlayan bu durum, kişinin kendini sıkıntılı bir durumda veya dehşet içinde bulmasına neden olur. Giderek düzeyi artan bu korku nöbetleri, yaklaşık 10 dk. içinde en şiddetli düzeye ulaşır. Ortalama 5 ila 30 dk. süren panik atak, bu sürenin ardından kendiliğinden geçer. Şiddetli fiziksel belirtilere yol açan panik atak varlığında kişi, kendini aşırı kaygılı ve korku içinde hisseder. Çoğunlukla kalp çarpıntısı, solunum güçlüğü, göğüs üzerinde baskı gibi belirtilere yol açan bu rahatsızlık varlığında kişi, yoğun olarak ölüm korkusu yaşar. Pek çok insanın yaşamı boyunca bir ya da iki kez panik atak yaşaması normal kabul edilse de tekrarlayan panik ataklar ve kişinin yaşadığı bu deneyimi tekrar yaşayacağını düşünmeden duramaması panik bozukluk olarak tanımlanır. Detaylı olarak belirtilerini inceleyecek olursak;
Panik bozukluk belirtileri şöyledir:
1. Yineleyen beklenmedik panik atakları: Bir panik atağı dakikalar içinde doruğa ulaşan ve o sırada aşağıdaki belirtilerden dördünün ya da daha çoğunun ortaya çıktığı, birden yoğun bir korku ya da yoğun bir içsel sıkıntının bastırdığı durumdur:
- Çarpıntı, kalbin küt küt atması ya da kalp hızının artması
- Terleme
- Titreme ya da sarsılma
- Soluğun daraldığı ya da boğuluyor gibi olma duyumu
- Soluğun tıkandığı duyumu
- Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma
- Bulantı ya da karın ağrısı
- Baş dönmesi, ayakta duramama, sersemlik ya da bayılacak gibi olma duyum
- Titreme, üşüme, ürperme ya da ateş basması duyumu
- Uyuşmalar (duyumsuzluk ya da karıncalanma duyumları)
- Gerçek dışılık
- Denetimini yitirme ya da çıldırma korkusu
- Ölüm korkusu
- Başka panik ataklarının olacağı ya da bunların olası sonuçlarıyla ilgili olarak bir kaygı duyma ya da tasalanma
- Ataklarla ilgili olarak, uyum bozukluğuyla giden davranış değişiklikleri gösterme (örneğin spor yapmaktan kaçınma)
4. Panik bozukluk başka bir ruhsal bozuklukla açıklanamaz.
Panik ataklar, temel olarak iki biçim de kendini gösterebilir:
Beklenmedik panik ataklar: Panik atağın ortaya çıkması herhangi bir durumsal tetikleyici ile ilgili değildir. Ataklar genellikle nedensiz olduğu için kişinin atağı ne zaman ve nerede geleceğini bilememektedir.
Durumsal panik ataklar: Panik atağın ortaya çıkması durumsal bir tetikleyici ile ilişkilendirilir. Bu durumsal tetikleyici ile karşılaşıldığında ya da karşılaşılacağı düşünüldüğünde ortaya çıkmaktadır. Başka deyişle bu atakların ne zaman ve nerede olacağı önceden kestirilebilir. Durumsal ataklar daha çok sosyal ve basit fobilerde görülmektedir.
Genetik yatkınlık çevresel faktörler ile birleştiğinde panik atak ortaya çıkabilir.Anatomik bozukluklar, Antidepresan ilaçlar ,kafein, sigara, alkol ve uyuşturucu maddeler panik atak oluşumunda etkilidir. Kişilik yapısına bakıldığında ; Çekingen, histerik, borderline ve obsesif kompülsif kişilik özelliklerine sahip insanlarda panik atak daha sık gözlenmektedir. Bununla beraber sevilen birinin kaybı gibi ağır duygusal travma.Cinsel saldırı altında kalmak, Boşanma,çocukken istismara uğramak gibi bir çok nedenleri bulunmaktadır . Panik Bozukluğu, tedavisi mümkün bir hastalıktır. .İlaç tedavisi ile desteklenmiş psikoterapi etkili yöntemdir. Yaşamı olumlu yönde etkileyen hayat değişikliklerinden sonra da tetiklenebilir. Panik bozukluğun nedenini kişi ile birlikte ortaya çıkarır ve hastanın eski sosyal yaşantısına kavuşması için ona destek olur. Eğer tekrarlayan panik atak yaşanıyor ve tekrarlanacağı endişesiyle yoğun bir beklenti kaygısı içine giriliyorsa, hayatın işleyişi bozulmaya başlamışsa ve yaşanılanlar bedensel değişiklikler ile açıklanamıyorsa, bir uzmandan yardım etmeyi ihmal etmeyiniz. Sağlıcakla kalın.