Madde bağımlığının başlaması ve gelişmesi bir insanın davranışsal, sosyal, biyolojik ve genetik nedenleri vardır ancak hiç bir neden bağımlılığı tek başına tek başına açıklamaya yeterli değil. Madde kullanımının bağımlılığa dönüşmesinde birçok etken olmasına rağmen, temelde biyolojik bir süreçtir. Kişinin ruhsal özelikleri, genetik yatkınlık, çevre sel faktörler, maddeye ulaşılabilir, aile yapısı, toplumsal çevre ve kültürel özelikler kişinin madde kullanmaya başlaması ve bağımlılığa dönüşmesinde en önemli etkendir. Maddeyi bırakmak veya kontrollü şekilde kullanmak için sık sık tekrarlanan bir çaba içerisine girilirse de sonuç alınmaz.
Kullanılan maddenin temini medde kullanmaya ayrılan süre ve bağımlılıktan kurtulmak ve etkenlerden kurtulmak için uzun bir zaman harcanarak günlük işlerin aksatılması, aileye vakit ayrılması ve ailenin ihmal edilmesi sonucu ortaya çıkmakta sürekli bir çalışma ve tartışma halinin varlığı ortaya çıkmaktadır. Bağımlılık gelişme riski kullanılan madde cinsine, maddenin saflığına kullanılan kişinin fiziksel ve ruhsal yapısına göre değişiklik göstermektedir.
Bağımlılık bir aile hastalığıdır sadece kişinin kendisini değil tüm aileyi etkilemektedir. Bağımlık tedavisi üç ayaklı bir tedavi olması sebebiyle sizlerin de tedavide etkin bir rolü bulunmaktadır. Hem hastanedeki yatış süreci hem de tomurcuk sonrası döneminde aileye önemli görevler düşmektedir.
Yeni arkadaşlar edinmek. Kişinin alkol- madde kullanan kişilerden ve ortamlarda olması tekrar kullanımı kolaylaştırmaktadır. Bu sebeple hayatının yeniden düzenlemesi, boş zamanının doldurulması önemlidir. Yeni arkadaşlıklar kurmak zaman alıcı olabilir, umutsuzluk ve isteksizlik görüldüğünde kaygıya kapılmamak gerekir. Yakınları olarak bu dönemde sabırlı olmak ve hayatındaki değişiklikleri yapması konusunda onlara destek olmak önemlidir.