"Savaşı zenginler çıkarır, yoksullar ölür"

Bu sözü ünlü Fransız yazar ve düşünür Jean Paul Sartre söylemiştir. Sartre, felsefi içerikli romanlarının yanı sıra her yönüyle kendine özgü olarak geliştirdiği varoluşçu felsefesiyle de yer etmiş; bunların yanında varoluşçu Marksizm şekillendirmesi ve siyasetteki etkinlikleriyle 20. yüzyıla damgasını vuran düşünürlerden biri olmuştur. Sartre, bir anlatıcı, denemeci, romancı, filozof ve eylemci olarak yalnızca Fransız aydınlarının temsilcisi olmakla kalmamış, özgün bir entelektüel tanımlamasının da temsilcisi olmuştur. Bu düşünür bu cümleyi kurarken hem 1. Dünya hem de 2. Dünya savaşını görmüştür. Bu sözü söylerken savaşın gerçeklerini görmüştür.

Bu sözün yeniden anlam kazanması Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması ile yine akıllara geldi. Savaşın çıkış nedeni herkesin malumu iken görüntülerde savaşla alakası olmayan masumların da ölmesi gerçekliği yine ortaya çıkmıştır. Ölüm sayıları her geçen saat artarken masumların sayısı da azımsanmayacak orana gelmiş durumda. Yani bu söz zenginliğine zenginlik katmayı amaçlayanlarla, hayatında onurundan başka hiçbir şeyi olmamış ve olmayacak insan olabilenlerin ve efsane kalacakların öldüğünü anlatan çok doğru laftır.

Bugün yarın savaş olacağı dilden dile söylenen son günlerde de pazarlıkların kızıştığı Rusya - Ukrayna krizi savaşa döndü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Şubat tarihinde Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurdu. Rus güçleri doğuda Donbas, kuzeyde Belarus ve güneyde Kırım'dan Ukrayna'ya girdi. Ukrayna lideri Zelenski ülkede genel seferberlik ilan etti. Savaşın vahameti her geçen saat ağırlaşırken savaş karşıtı sözlerle tepkilerini dile getirmek isteyenler “Savaşa hayır sözleri ve barış mesajları” paylaşıyor.

Masumların bu savaşta ölmesi sonrasında tüm dünya da savaşa karşı seslerini duyurmaya çalışıyor. Çeşitli paylaşımlar yapılıyor. Bu paylaşımlarda en dikkat çeken söz ise ömrü cephelerde geçen Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği “Yurtta sulh, Cihanda Sulh”  öne çıktı. Hemen hemen her paylaşımda Atatürk’ün söylediği bu sözler dillerden düşüyor veya paylaşımı yapılıyor. “Savaşı zenginler çıkarır, fakirler ölür! Ve “Yurtta sulh, Cihanda Sulh” cümlelerinin haricinde tepkiler dile getirilmeye devam ediliyor. 

İşte bazı paylaşımlar;
-           “Bir çocuk öldü.” demek kolay, ”Benim evladım öldü.” demeyi denesene… Savaşa Hayır!
-           Savaş; kimin haklı olduğuna değil, kimin güçsüz olduğuna karar verir.
-           Dünyaya bir daha gelsem; ne kadar tank, tüfek ve silah varsa hepsini eritip saz, cümbüş ve zurna yapacağım. Aram Tigran
-           Savaş herkesle yapılır, barış ancak onurlu insanla yapılır. Fatih Sultan Mehmet
-           Savaş, bulduğu ülkeyi bir daha bırakmaz. Edmund Burke
-           Kötü bir barış, savaştan daha iyidir. Gaius Cornelius Tacitus
-           Pasifistler nesnel olarak faşizm yanlısıdır. George Orwell
-           Savaş; korku ve sefaletten başka bir şey veremez. Yakar, yıkar, öldürür, yok eder. Nazım Hikmet
-           Savaş; yüreklilik değil, korkaklıktır. Bertrand Russell
Hepsi birbirinden farklı paylaşımlarda görüldüğü gibi herkesin gösterdiği tepki aynı.