Tarihten Şanlıurfa

Şanlıurfa: Arkeolojik kazılardan elde edilen buluntulardan Urfa bölgesinin tarihi Yontma taş Devrine kadar uzadığı tespit edilmiştir. Tarih boyunca çeşitli uygarlıklara  Urfa'ya Araplar Urhai ve El-Ruha,Selevkoslar Edessa adını vermişlerdir. M.Ö II. yıllarında Hitit tabletlerinde Ursu, Asur tabletlerinde Ruhua olarak geçen bölge Türklerin burayı ele geçirmesiyle Urfa biçimine dönüştürülmüştür.Urfa halkının Kurtuluş Savaşı'nda gösterdiği kahramanlıklar göz önüne alınarak 1984 yılında ilin adı Şanlıurfa olarak değiştirilmiştir.Urfa ilinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kara iklimi egemendir.Kışlar oldukça soğuk ve sürekli, yazları çok sıcak ve kurak geçer.Urfa'da tarım ve hayvancılık halkın birinci derecede geçim kaynağı.oldu Tarihte verimliliğiyle ünlü Urfa toprakları,günümüzde sulanama nedeniyle verimsizleşmiştir.Dünyada soyu tükenmekte olan ve Türkiye’de yalnızca Birecik’te yaşayan Kelaynaklar Urfa yöresindeki hayvan türlerinden en ilgincidir,İbidae soyundan olan Kelaynaklar kuşları baş ve gerdanları tüysüz olduğundan bu adla anılmaktadır.

Şanlıurfa Kur'an, İncil ve Tonah (Eski ahit/Tevrat)'ta geçen Hazreti İbrahim peygamberin, doğum yeri olarak kabul edilmiş ve anısına Camii de bulunmaktadır. Ayrıca Peygamber Eyüp'ün de (İncil'de) doğum yeri olarak kabul edilir. Urfa kent merkezinin altında bugünkü Balıklıgöl'ün kuzeyinde yapılan bir keşif sonucu, Urfa kent merkezi tarihinin MÖ. 9500'e Çanak-Çömleksiz Neolitik Döneme kadar uzandığı öğrenildi.

11.500 yıllık tarihi süreç içerisinde Ebla, Akkad, Sümer, Babil, Hitit, Hurri-Mitanni, Arami, Asur, Pers, Makedonya, Roma, Bizans gibi uygarlıkların egemenlikleri altında yaşamıştır. Urfa, 1094 yılında Selçuklu hâkimiyetine girmiştir. 1098'de Haçlı Edessa Kontluğu, daha sonra Eyyubi, Memluk, Türkmen aşiretleri, Timur devleti, Akkoyunlular, Dulkadir beyliği, Safeviler ve en son da 1516'da Osmanlı sınırları içine katılmıştır. Önceleri Rakka Eyaleti sınırları içerisinde yer alan Urfa, 1876'da Halep Vilayetine bağlanmış, 1916'da ise bağımsız bir sancak oldu

 

KARACADAĞ ŞANLIURFA

Karacadağ Urfa’nın en yüksek noktasını teşkil eder. Güney yarısında ovalar yer alır. Şanlı Urfa’nın etrafında çok sayıda mağara; sarnıç; polye; dolin bulunmaktadır. (Kanlı Mağara; Dedenin Sarnıcı vb.)

Batıdan doğuya doğru Suruç; Harran; Viranşehir-Ceylanpınar; Halfeti; Hilvan ve Bozova Ovaları en önemli ovaları, Karacadağ; Tektek; Takırtukur; Susuz: Germuş; Nemrut; Şebeke; Arat dağları en önemli dağları, Fırat Nehri; Culap Suyu; Habur Nehri en önemli nehirleri ve Atatürk Baraj Gölü; Halil-ür Rahman Gölü:Aynzeliha Gölü de en önemli gölleridir. Urfa’nın ilçeleri Akçakale, Birecik, Bozova, Ceylanpınar, Halfeti, Harran, Hilvan, Siverek, Suruç ve Viranşehir

Akçakale

Akçakale Suriye sınırında bir ilçemiz.Urfanın en eski İlçelerinden biri. Türkiye-Suriye sınırı çizilmeden önce Tel Ebyâd (Beyaz Tepe) olan ismi, 1921 de Akçakale olarak değiştirilmiştir.

Şanlıurfa'ya 52 Km uzaklıkta olan Birecik  Şanlıurfa’nın güneybatısında Gaziantep ili sınırında yer almakta. İlçenin güneydoğusundaki Beko Dağı ise Birecik’in Suruç ile olan doğal sınırını oluşturur. Fırat Nehri ilçe topraklarını kuzeyden güneye doğru ikiye ayırır. Birecik’te tarihi eser olarak; Birecik Kalesini, Kule Mescidini, Mırbı (Ilgar) Kervansarayını Birecik Ulu Camisi, Mahmut Paşa, Şeyh Sadettin ve Abdü Kethüda (Cücük) Camisi gezebilirsiniz. Aynı zaman da Sivil Mimari Örneklerinden Birecik Evlerde görülmeye değer.

Bozova

İl merkezine 38 km uzaklıkta. Kuzeyden Adıyaman ilimize  komşu olan bir ilçemiz. İlçeden günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Kurban Höyük, Titriş Höyük, Lidar Höyük ve Titriş Kervansarayı bulunmakta, gelmişken görebilirisiniz.

Hilvan

Şanlıurfa’ya 55 km. uzaklıkta olan Hilvan’ın tarih öncesine ait yeterli bilgi bulunmamakta. Bugünkü yerleşim 1820 de Karacurum (Karacurun) ismi ile göçer aşiretleri tarafından kurulmuş. Bu dönemde köy meydanında bulunan kara dibek taşından dolayı da Karacurun ismi verilmiş. Bu yerleşimin ardından çevredeki diğer aşiretler de gelerek buraya yerleşmiştir.1926 yılında Hilvan ismi ile Urfa ilinin ilçesi konumuna getirilmiştir. Hilvan ismini, Gölcük yolu 5 km mesafede halen Hilvan olarak anılan ancak yeni ismiyle Balkı olarak bilinen köyden almaktadır. Balkı (Hilvan) köyünde çok eski medeniyetlere dayanan birçok tarihi kalıntı ve harabeler bulunmaktadır. Ancak bu harabelerin hangi dönemden kaldığı konusunda hiçbir araştırma mevcut değildir.

Siverek

Şanlıurfa’ya 96 km uzaklıkta Siverek, sönmüş, bir yanardağ olan Karacadağ’ın batısında, Fırat’a doğru uzanan bölgede, Diyarbakır-Şanlıurfa-Adıyaman arasındaki üçgende kurulmuş bir şehirdir.

Siverek tarihi camileriyle, kendine mahsus örf ve adetleriyle, gözleri kamaştıran bir şehrimizdir.

Mazisi milattan önce 5000′li yıllara kadar uzanan Siverek’in ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu kesin bilinmemekle beraber şehrin etrafında kurulduğu kale ilk defa Asurlular tarafından yapılmış. Daha sonra Bizanslıların eline geçen Siverek kalesi Diyarbakır’ın dış saldırılara karşı korunması ve ordu konaklama yeri olarak kullanılmış. İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Siverek Kalesi, Yer altı Hamamı, Abdalağa HamamıSerap Çeşmesi, Ulu Cami, Gülabibey Cami,Hüseyin Çeribaşı (Sulu) Camisi , Haliliye Camisi Hasan Çelebi Camisi , Hacı Ömer Cami

Suruç

Şanlıurfa’ya 45 km. uzaklıktadır. İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Çarmelik Kervansarayı ve Eba Müslimi Horasani Türbesi bulunmaktadır ziyaret edebilirsiniz.