Uzayda yaşam arayışları devam ederken, yaşamak için bulunan gezegende de yaşamı devam ettirmek gerek. Yani su, hava, bitki, yiyecek gibi besinler.
Uzay yarışında çalışmalarına devam eden Çin, yıllardır Ay'da bitki yetiştirme çabaları sonuç vermeye başladı. 3 Ocak'ta 'Chang'e 4' adlı insansız uzay aracı, Ay'ın güney kutbundaki Aitken havzasını incelemek üzere yani 'karanlık yüz' olarak bilinen bölgeye iniş yapmıştı. Şimdiye kadar 'Chang'e 4' hariç hiçbir uzay aracı bu noktaya iniş gerçekleştirmedi.
Chang'e 4, bu görevde bölgenin jeolojik yapısını inceleyecek aletler yanında, pamuk ve patates tohumu ekili toprak, maya ve meyve sineği yumurtaları taşıyordu. Daha önce Uluslararası Uzay İstasyonu'nda bitki yetiştirilmişti. Ancak ilk kez bir gezegende bir bitki yetişti. Yani Ay'da ilk yetişen bitki pamuk oldu. Pamuklar kapalı bir kutunun içinde filizlendirildi. Bununla birlikte bitkinin yapay ve kendini idame ettirebilen bir yaşam alanı oluşturması hedefleniyor. Bu organizmaların yaşam alanı aşağı yukarı gezegenimizdeki ile aynı olsa da uzayın düşük yer çekimi ve radyasyonuyla da mücadele etmeleri gerekiyor ve bir de Ay'ın düşük sıcaklıkları ile.
Çin'in Hedefi büyük. Ay'da sağlıklı bitkiler yetiştirildiği takdirde uzun görevlerde yiyecek sorununun azalacağı öngörülüyor. Yani bir deyişle Astronotlar yiyecek tedariki için Dünya'ya geri dönmek durumunda kalınmayacak. Mesela Mars'a yapılacak yolculuklar şu anki teknolojiyle 2,5 yıl sürmekte. Eğer ileride Ay'dan başarılı şekilde hasat alınabilirse, Astronotlar Mars görevlerinde yiyecek tedariki için Dünya'ya geri dönmek zorunda kalmayacak.
Gelelim asıl konumuza! Çinli bilim adamları tarafından tasarlanan, 18 cm uzunluğunda ve 3 kg ağırlığında metal bir kutunun içerisindeki 'Ufak Ay Biyosferi' olarak adlandırılan pamuk, patates ve arabidopsis -hardal familyasından bir bitki- tohumları, meyve sineği yumurtaları, maya ve bunların ihtiyaç duyacağı hava, su, toprak ve besinlerden meydana gelmekte. Çinli bilim adamları yaptıkları açıklamada, fotosentez ve solunum süreçlerini incelemek üzere geliştirdikleri bu deneyin tasarım aşamasındaki en büyük zorluklardan birinin sıcaklığı kontrol altına almak olduğunu söyledi.
Sıcaklık değerlerinin -173 derece ila 100 derece arasında şiddetli değişimler geçirdiği Ay'da, bitkilerin yetişebilmesi için istenilen sıcaklık değerini dengede tutmak ciddi bir zorluk. Besin ve nem değerlerini kontrolü ise ayrı bir zorluk. Chang'e 4 aynı zamanda İsveç, Almanya ve Çin'den bilim insanlarının geliştirdiği enstrümanları da üzerinde taşıyor.
Bu enstrümanların görevi ise Ay ortamını, kozmik radyasyonu ve Güneş rüzgârlarıyla Ay'ın yüzeyinin etkileşimini incelemek. Bunlara ek olarak iniş aracından Von Karman Kraterini incelemek üzere Yutu-2 yani diğer bir isimle 'Ay Tavşanı' isimli bir yüzey aracı da gönderildi. Umarız Çin bu görevdeki pamuk yetiştirmenin yanında diğer gönderdiği bitkileri de yetiştirmeyi başarır. Çünkü bu gelişmeler insanlık ve uzay bilimi açısından çok öneme sahip olacak.
2024'de NASA'nın Ay görevlerinin yanında Çin'de Ay görevlerine devam edecek. Çin 2020 başlarında gerçekleşmesi planlanan 'Chang'e 6' görevinde yeni organizmalar Ay'a seyahat edecek.