Dünyanın gündeminde olan Koronavirüs (Covid 19) salgını Türkiye'de de görülmesinin ardından tüm ülkelerde bu salgın ile mücadele ediliyor. Ekonomi, eğitim, kültürel gibi birçok alana darbe vurmuş bu salgın, günümüz tarihinde büyük etki yaratmış. Velâkin bu salgın dünyada ne ilk ne son olacak bir salgın.
İnsanoğlu tarihte birçok hastalıklarla boğuşmuş, kimisi hayatımı kaybetmiş, kimisi de bu hastalıktan kurtulmuştur. Dünya tarihinde görülmüş en büyük salgınlar var. Bir de bunlara bakalım;
Antoninus vebası
Bu salgın MS 165-180 yılları arasında Roma'da yaşanmış salgında yaklaşık 5 milyon insan hayatını kaybetmiştir. Bilim insanları, hastalığın çiçek hastalığı ya da kızamık olduğundan şüphe etseler de salgının gerçek sebebi bulunamadı.
Justinianus veba salgını
Yine Roma döneminde MS 541-542 yılları arasında meydana gelmiş olan bu salgında milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Öte yandan İstanbul'da görülen salgın, Akdeniz etrafındaki ülkelere ve şimdiki İran sınırları içinde olan bölgeye kadar yayılmıştır. İlk salgın boyunca 25 milyon insanın, yüzyılın sonuna kadar ise 50 milyon insanın hayatını kaybettiği düşünülmekte.
Japon çiçek hastalığı
Japon çiçek hastalığı salgını, MS 735-737 yılları arasında yaşandı. Japonya'da yaklaşık 1 milyon insan hayatını kaybederken. Çiçek hastalığı salgını nedeniyle ölen insan sayısı o dönemki Japonya nüfusunun üçte biri civarıydı.
Kara veba
İnsanlığı etkisi altına almış ve bu zamana kadarki en büyük salgındır. Bazı yerlerde kara ölüm denilmekte. 1347-1351 yılları arasında yaşanan bu salgın Avrupa'da büyük bir yıkıma sebep oldu. Salgın Çin'den Hindistan'a Ortadoğu'dan Avrupa'ya kadar yayıldı. Kara veba nedeniyle toplamda 200 milyon insan hayatını kaybetmiştir. Avrupa kıtasındaki insanların üçte biri bu salgın sırasında öldü. Bu salgına Yersinia pestis ismi verilen bir bakterinin sebep olduğu düşünülmekte.
Aşı buluna kadar veba salgını devam etmiştir. Bu veba salgınından yaklaşık 200 yıl sonra yeniden görülen hastalık, 17.yy'da ve 18.yy'da iki defa daha salgın yaşanmasına neden olmuştur. 17.yy'da yaşanan veba salgını sırasında 3 milyon insan hayatını kaybederken, 18.yy'da yaşanan veba salgını sırasında ise 600 bin insan hayatını kaybetmiştir.
18.yy'ın ardından veba salgını 1855 yılında yeniden ortaya çıkmış. 19.yy'ın ortasında Çin'de yeniden görülmeye başlanan hastalık neredeyse yine bütün kıtalara yayılmıştır. Bu Salgının ilk yılında ise 12 milyon insanın hayatını kaybetmiştir. Dünya Sağlık Örgütü, son veba salgınının 1960'lara kadar sürdüğünü ifade etmektedir.
Çiçek Hastalığı
Avrupa'da 1520 yılında meydana gelmiş olan bu salgında, yaklaşık 56 milyon insan hayatını kaybetmiştir.
Kolera
Kolera da önemli salgınlar arasında. Yaklaşık 100 yıl sürmüş olan bu salgında 1 milyon insan hayatını kaybetmiştir. Kolera salgını kesintisiz olarak devam eden salgınlar arasında yer almaktadır.1899-1923 yıllarında gerçekleşen kolera salgınında ise 1.5 milyon hayatını kaybederken. 1961 yılında ise 550 bin kişi yaşamını yitirmiştir.
Söz konusu farklı tarihlerde görünen salgın çeşitlerinin devamını bir sonraki yazımda aktarmaya devam edeceğim.