Organik gübre ile yüksek verim
Harran üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak ve Bitki korumu bölümü tarafından sürdürülebilir tarımda verimlilik toprak kalitesinin korunması ve minimum tarımsal sulama için proje geliştirildi. Sürdürülebilir tarımda toprak kalitesi, yüksek verim ve az su kullanımı için organik hayvan gübresinin kullanımı şart olduğu anlatıldı.
Harran Üniversitesi tarafından hububat ekili alanda uygulanan proje kapsamında organik hayvan gübresi kullanıldı. Organik gübrenin kullanıldığı ekili alanda toprağın su ihtiyacını ve nem oranı ise sensörle kontrol ediliyor. Hububat ekili alana Üniversite tarafından geliştirilen toprak altına yerleştirilerek havadan drone ile kontrolleri yapılarak toprağın su ihtiyacı ve nem oranı belirleniyor.
“Gübrenin ham maddesinin yüzde 99.9 yurt dışından geliyor”
Bitki korumu bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet Şenbayram, konu ile ilgili olarak konuşmasında, "Yüksek verim elde etmek için çok fazla gübre yani azot kullanmak zorundayız. Kullandığımız gübrenin ham maddesinin yüzde 99.9 yurt dışından geliyor. Ne demek oluyor bu, biz kullanmak zorunda olduğumuz her gübre için dışarıya para veriyoruz. Aynı zamanda bizim ülkemizde kullanılmayan özellikle ahır gübresi, küçükbaş veya büyükbaş gübresi azot yönünden çok zengin, fakat kullanılmadığı için gübre içindeki azot ya havaya sera gazı olarak havaya karışıp iklim değişikliğine neden oluyor ya da yer altı suların da yıkanarak başka bir çevre felaketine neden oluyor. Bir taraftan yüksek miktarda para vererek dışardan gübre getiriyoruz, bir taraftan da elimizdeki mevcut olan organik gübreyi içindeki azotu kullanmayıp hem çevre kirliliği hem de iklim değişikliğine neden olacak şekilde heba ediyoruz” dedi.
“Dışarıdan azot gübresi almadan daha fazla verim elde edebiliriz”
Bitki korumu bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet Şenbayram, konuşmasının bir bölümünde ise, “Yaptığımız bu çalışmada gösterdik ki çok yüksek buğday verimi elde etmek için yalnız ahır gübresinin kullanılması yetiyor. Tabi bu ahır gübresi kastımız yanmış veya bekletilmiş gübre değil, bunu hızlı bir şekilde çiftliklerde sıvı ve katı olan atığın bir havuz içinde toplanıp büyük tankerle getirilip arazilere uygulanması şartıyla. Çünkü mineral azot bakımından zengin olan kısmı sıvı kısmıdır. Bu çalışmada kanıtladık ki eğer hayvan gübresi kullanırsak tek bir mineral gübre kullanmada, dışarıdan azot gübresi almadan daha fazla verim elde edebiliriz. Yapmış olduğumuz denemelerde dekardan 700 ila 750 kilogram buğday elde ettik, bu Türkiye ortalamasının çok üstündedir. Bunu büyükbaş hayvan gübresini etkin kullanarak başardık” diye konuştu.
Şenbayram: Doğayı koruyabiliriz
Bitki korumu bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet Şenbayram, konuşmasının sonunda gelişmemiş ülkeler bu atıkların kullanımı konusuna değindi. Şenbayram, “Ülkemizde bunların kullanımı gerek imkansızlık, gerek teknolojik nedenlerden dolayı çok azdır. Şu an büyük bir proje olan GAP projemiz kapsamında yaptığımız eğitimlerle çiftçilerimizin bu gübreyi kullanımını arttırmayı hedefliyoruz.
Harran üniversitesinde Prof. Dr. Recep Gündoğan ile birlikte yaptığımız çalışmalarda farklı türde kameralar kullanarak drone ile bitkilerin azot durumu verim durumu veya nem seviyesi ile ilgili bilgilere ulaşabiliyoruz, bizim geliştirdiğimiz toprakta nem seviyesini ölçen bir sistem mevcut. Bu cihazlar sayesinde çiftçi arazisinin nem seviyesini veya sulama zamanını öğrenebiliyor. Hatta bunu tarlaya gitmeden ekim zamanın da tarlaya döşenmiş sensörler sayesinde elinde telefon ile arazinin farklı yerlerine ait ölçümleri anlık olarak görebilmektedir. Şimdi ki üretim teknikleri genel olarak kulaktan duyma bilgilerden oluşmaktadır. Eğer biz akıllı tarım tekniklerini kullanarak üretim yaparsak bitkinin ihtiyacı kadar gübreyi, doğru zamanda doğru miktarda kullanarak daha fazla verim elde edebilir ve doğayı koruyabiliriz.” İfadelerini kullandı.