Urfa, doğal afetlerin neresinde?
AFAD Şanlıurfa İl Müdürü Mahmut Sönmez, Şanlıurfa'nın depreme neden olan fay hatlarından uzak olması konusunda şanslı bir il olduğunu belirtti. Sönmez, Şanlıurfa'da görülebilecek doğal afetin sel olduğunu, onun da etkisinin fazla büyük olmadığına dikkat çekti.
Geçtiğimiz günlerde İstanbul'da 5.7 büyüklüğünde depremin meydana gelmesi tüm yurtta vatandaşların deprem konusuna kilitledi. İstanbul depreminin ardından vatandaşlar tedirginlik yaşarken, Şanlıurfa'nın da yaşanabilecek doğal afetlere ne kadar hazır olduğu merak konusu oldu. Konu ile ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan AFAD Şanlıurfa İl Müdürü Mahmut Sönmez, Şanlıurfa'nın büyük çaplı doğal afetlerden uzak olduğunun altını çizdi.
Şanlıurfa'nın fay hatları üzerinde bulunmaması sevindirici
Şanlıurfa'da şu ana kadar can kaybıyla sonuçlanan herhangi bir depremin yaşanmadığını söyleyen AFAD İl Müdürü Sönmez, "İstanbul’da yaşanan depremden dolayı o bölgede yaşayan vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Şanlıurfa’nın deprem konumuna baktığımız zaman, birinci derecede deprem bölgesinde bulunan bir il değil. Aynı zamanda çok ciddi fay hatlarının geçtiği ve geçmişte de can kaybıyla neticelenmiş ciddi depremlerin olmadığı bir ilde yaşıyoruz. Bu sevindirici bir durum. Fakat çevre illerimizde fay hatları olduğundan dolayı geçmişte depremler yaşanmıştır. Ancak Şanlıurfa’mız nispeten deprem konusunda daha rahat bir konumda. Çevre illerimizde de en fazla 5 büyüklüğünde depremler meydana gelmiştir." dedi.
'Şanlıurfa AFAD diğer illere destek için gidiyor'
Şanlıurfa deprem bölgesi olmasa da deprem planlamasını aktif olarak yaptıklarını öne süren Mahmut Sönmez, "Şanlıurfa'da deprem riski olmasa da Şanlıurfa AFAD olarak bu alandaki planlamada geri kalmıyoruz. Bizim buradaki planlamamızda, komşu illerimizde olası bir deprem durumu söz konusu olduğunda onlara yardıma gitmektir. Nitekim Şanlıurfa AFAD Müdürlüğü en son Adıyaman’ın Samsat ilçesinde yaşanan depremde yardıma gitti. 2011 yılında Van’da yaşanan depremde de orada çalışmalarda bulundu. Bununla birlikte yine Bingöl’de yaşanan depremde arama kurtarma faaliyetleri gerçekleştirmiş durumda." şeklinde konuştu.
'Suriyeli nüfusu ve sel daha ön planda'
"Depremden ziyade son yıllarda Suriye’den nüfus hareketleri daha öncelikli bir duruma getirilmiştir." diyen Sönmez, "Bilindiği gibi geçmiş dönemlerde AFAD olarak bizim yaptığımız kamplar, sınırdan insanların alımları konusunda işlemlerini yaptık. Fakat tabi afetlere baktığımız zaman Şanlıurfa’mızın belki birinci önceliği sel konusu. Zaman zaman seller kentimizde görülmüştür. Şanlıurfa’nın yer şekilleri de sel baskınlarına biraz yatkındır. Özellikle Karadeniz'de oluşan seller kadar olmasa da özellikle aşırı yaşışlar durumunda zaman zaman sel durumlarıyla da karşı karşıyayız. Daha çok birinci önceliğimiz belirttiğim gibi nüfus hareketleri ve tabi afetler açısından sel durumları Şanlıurfa AFAD müdürlüğünün daha fazla ilgilendiği konulardır. Şanlıurfa'da diğer afet olaylar da çok fazla görünmez. Örneğin bir çığ olayı Şanlıurfa’da hiç yaşanmamış. Bununla birlikte toprak kaymasında da çok öneli bir olayımız yok. Fakat kaya düşmesiyle ilgili olarak bilindiği gibi şu anda Birecik Halfeti yolu üzerinde devam eden bir çalışmamız var. Zaman zaman da nispeten Siverek ilçemizde Karacadağ mevkisinde münferit çalışmalar devam ediyor." ifadelerini kullandı.
"Deprem bölgesinde yaşamıyoruz diye tedbiri de elden bırakmamak gerekir." sözlerine yer veren AFAD Müdürü Mahmut Sönmez, deprem anında yapılması gerekenleri anlattı. Sönmez, devamında şu ifadelere yer verdi:
"Bina içindeyseniz, kesinlikle panik yapmayınız. Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere ve benzeri eşyalardan uzak durunuz. Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek veya uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki elinizin arasına alarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile koruyun. Sarsıntı geçene dek bekleyin. Güvenli bir yer bulup, diz üstü çök, baş ve enseyi koruyacak şekilde kapan, düşmemek için sabit bir yere tutun hareketini yapın. Deprem sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın. Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı veya armatürü gibi üzerinize düşecek her tür eşyadan uzak durun. Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki güvenli alana geçin. Size yakın çok sağlam ve yüke dayanıklı bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Çoğu iç mekan kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır.
Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, ancak sarsıntı bitince dışarı çıkmak güvenlidir. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın. Araştırmalar, çoğu yaralanmanın bina içinde hareket ederken veya dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu göstermektedir. Balkona çıkmayın. Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın. Asansör kullanmayın. Acil durumları ve yangınları bildirmek dışında telefonları kullanmayın. Yanıcı madde kullanmayın ateş yakmayın, elektrik düğmelerine dokunmayın. Elektriklerin kesilebileceğinin; yangın alarmlarının çalışabileceğinin ve yangın söndürme sistemlerinin devreye girebileceğinin farkında olun. Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya alın. Mutfak, imalathane, laboratuar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın vb. cihazları kapatın. Dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşın. Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün. Diğer güvenlik önlemlerini alın; daha önceden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşya ve malzemeyi yanınıza alarak binayı daha önce tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip toplanma bölgesine gidin. Her büyük depremden sonra mutlaka artçı deprem olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girmeyin. Artçı depremler sırasında da ana depremde yapmanız gerekenleri yapın. Enkaz altında kaldıysanız, Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın. Ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın. Borulara ya da duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma ekiplerine bildirmeye çalışın ve ıslık çalın. Bağırmayı son çare olarak kullanın. Çünkü bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir."