Deprem sırasında ve sonrasındaki tepkiler, her insanda farklılık gösterebilir fakat hepimizde oluşan ortak duygu korkudur. Depremin ardından kişi aşırı korkmuş, ne yaptığını bilemez durumda, duygularını hissedememe, tepki vermeme, bulunduğu durumu ya da ortamı tam algılayamama gibi belirtiler yaşayabilir. Bireyi aniden etkisi altına alan ölüm korkusu kişide çaresizlik ve panik durumu yaratabilir.
Yıkıcı bir depremin ardından kişilerde görülen bir takım psikolojik ve fiziksel problemler oluşabilir. Peki bunlar nelerdir?
●Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Travmatik olayla ilgili sürekli endişe, korku ve geri dönüşler…
●Depresyon: Üzüntü, umutsuzluk, etkinliklere ilgi kaybı…
●Akut Stres Bozukluğu: TSSB ye benzer ancak travmatik olaydan sonraki ilk günlerde semptomların ortaya çıkması…
●Anksiyete Bozuklukları: Aşırı endişe, panik ataklar ve fobiler…
●Keder ve Kayıp: Sevdiklerinizin ölümü veya yaralanmasıyla ilişkili üzüntü ve kayıp duyguları…
●Madde Kötüye Kullanımı: Başa çıkma mekanizması olarak artan madde kullanımı…
●Fiziksel Belirtiler: Stres ve travma ile ilgili baş ağrıları, mide sorunları, kas ağrıları, yorgunluk…
DEPREM SONRASI VERİLEBİLECEK PSİKOLOJİK TEPKİLER NELER?
DUYGUSAL TEPKİLER: Şok, korku, üzüntü, öfke, utanç, suçluluk, kaygı, pişmanlık, karamsarlık, donukluk ve hissizlik.
ZİHİNSEL (BİLİŞSEL) TEPKİLER: Dikkat dağınıklığı, unutkanlık, olayı inkar etme, intihar düşünceleri, kendini suçlama, düşüncede dağınıklık, travmayı yeniden yaşantılama…
FİZİKSEL TEPKİLER: Yorgunluk, uykuya dalma ve sürdürmede problem, baş, göğüs, karın gibi yaygın ağrılar, mide bulantısı, gerginlik, nefes darlığı, çarpıntı…
DAVRANIŞSAL TEPKİLER: İçe kapanma, hatırlatıcı, uyaranlardan kaçma, alkol ve madde kullanımı, ani irkilmeler, aşırı tepki verme…
●Türkiye;de 1999 depremi sonrasında yapılan bir araştırmaya göre depremden sağ çıkanların %17’si intihar etme düşüncelerine sahip olduğunu bildirmişti.
●Japonya’da yaşanan deprem ve tsunami felaketi sonrası, ülkede intihar edenlerin sayısı 30 bini geçti.
Bu durumda, kişide önceden olan ruhsal problemler afetle birlikte tetiklenmiş olabilir. Aynı zamanda yukarıda bahsettiğimiz psikolojik tepkileri, bozuklukları yaşayan kişide intihar düşünceleri oluşabilir. Ruhsal çöküntüyle birlikte öz kıyım gerçekleşebilir.
